بررسى روایات جمع قرآن در زمان عثمان (ترجمة بخشی از کتاب تاریخ قرآن نلدکه)
تألیف: تئودور نُلدکه، فریدریش شوالی
ترجمه: مرتضى کریمى نیا
چکیده:
مقاله حاضر ترجمه بخشی از جلد دوم کتاب تاریخ قرآن (اثر مشترک تئودور نولدکه و فریدریش شوالی) است که به موضوع روایت جمع دوم قرآن معروف به توحید مصاحف در عصر عثمان میپردازد. نویسنده که در بخش دیگری از نوشتة خود روایات جمع و تدوین نخست در زمان ابوبکر را بررسی کرده و آنها را از نظر تاریخی نپذیرفته است، در اینجا نیز به نقل و نقد روایت متداول و نیز اشاره به روایات غیرمشهور در باب جمع عثمان میپردازد و جزئیات بسیاری از این روایات را با هم مقایسه میکند. در قسمت پایانی، مؤلف به بررسی ترتیب سورهها در مصحف عثمانی و مقایسه رابطه طول سوره با جایگاه کنونی آن در قرآن میپردازد.
البته مترجم در مقدمه به بررسی دیدگاه نلدکه پرداخته و دیدگاه های مخالف او نیز اشاره کرده است.
واژگان کلیدی: جمع قرآن، عثمان، توحید مصاحف، ترتیب سورهها
بررسی کتاب جمع آورى قرآن جان برتن
دکتر حسن رضایى هفتادر*
چکیده
جان برتن قرآنپژوه انگلیسى، مؤلف کتاب «جمع آورى قرآن» است. وى به بررسى مسئله تدوین قرآن میپردازد و معتقد است قرآن فعلی در عصر پیامبر و توسط آن حضرت گردآورى شده و هیچ نقصانى نسبت به آیات آن رخ نداده است. مسئله «نسخ» و «مصاحف صحابه» دو علت حذف نقش پیامبر اکرم از عرصه جمع آورى قرآن هستند. موضوعات «نسخ تلاوت و حکم»، «نسخ تلاوت و بقاى حکم» و «اختلاف قرائات مصاحف صحابه» واقعیت خارجى ندارند و ساخته ذهن فقیهان اهلسنت است که در مناظرههای خود با فقیهان میکوشیدند با تمسک به آنها، آن دسته از احکام فقهى خود را که مستند آنها در نصوص مصحف فعلى وجود ندارد، به قرآن مستند نمایند. اگر پیامبر اسلام آیات قرآن را در قالب مصحفى گردآورى کرده باشد، دیگر، فقیهان مذکور نمىتوانستند از اختلاف قرائات مصاحف صحابه و حذف نصوصى از مصحف فعلى، در قالب دو شکل نسخ تلاوت سخن به میان آورند. آنان چاره کار را در آن دیدند که با جعل روایاتى، نقش پیامبر را از عرصه جمعآورى قرآن حذف کنند و گردآورى آن را به دوران پس از حیات ایشان منتقل کنند و چنین نیز کردند.
واژه های اصلی: قرآن، مستشرقان، جان برتن، جمع قرآن، نسخ، مصاحف صحابه.
جمع قرآن در زمان زندگانی حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله)
عبدالهادی فقهی زاده
در آغاز، یادآوری این نکته ضروری است که در این نوشتار، سخن از جمعآوری قرآن و چگونگی سازمان یافتن آیات و سور از آنجاست که بدون توجه به این مباحث، اساساً مسالة تناسب آیات و سور را نمیتوان بدرستی مورد بررسی قرار داد. سخن درباره تناسب آیهها وقتی وجه درستی دارد که ترتیب آنها را در ساختمان سورهها به اشاره وحی متکی بدانیم و آن را از سوی پیامبر (ص) معرفی کنیم. همچنین وجود تناسب میان سورهها آنجا قابلیت پژوهش مییابد که معتقد باشیم در کار تنظیم آنها دستی از وحی دخیل بوده است. به هر تقدیر ، گفتگو در این باره مستقیماً به نتایجی بر میگردد که از مبحث گردآوری قرآن و کیفیت تنظیم آن عاید شود.
بسم الله الرحمن الرحیم
تجوید، بودن یا نبودن؟
حسام محمدی
مدینه، مسجد پیغمبر اکرم(ص)، سالهای اول هجرت: عدهای از اصحاب گرد هم جمع شدهاند و به آرامی و شمردهشمرده قرآن تلاوت میکنند. عجب آرامش روحافزایی بر تلاوتشان سایه افکنده است! اینها شاگردان بیواسطه پیامبر اکرم(ص) در یادگیری قرآن بودند. چه شد که این تلاوتهای ساده و بیپیرایه در طول سالها و قرنها تبدیل به قرائتهای هنری و نمایشی شد و گرفتار انبوهی از قواعد و ضروریات دست و پاگیر گردید و نهایتاً افراد را از توجه به اهداف و مقاصد نزول این کتاب الهی منصرف کرد؟
(المناهج التفسیریة فی علوم القرآن - الشیخ جعفر السبحانی) (8.92 MB) دریافت
عزیزان برای بهره مندی از مقالات بیشتر در حوزه ترجمه قرآن میتوانند با کلیک بر روی متن زیر وارد سایت فرهنگ و معارف قرآن بشوند:
مجله ترجمان وحی نیز در حوزه مفردات ترجمه های قرآنی بصورت تخصصی وارد شده و علاقه مندان میتوانند از مطالب و مقالات آن استفاده نمایند:
طرح ترجمه پیوسته و تفسیری قرآن
محمد خامه گر - محمد علی جعفری
یکی از دلایلی که موجب کماطلاعی نسل جوان از مفاهیم و معارف قرآنی شده، فقدان ترجمههای مناسب با فهم ودرک جوانان است و از آنجا که نخستین گام آشنائی نسل جوان با قرآن، ترجمههای موجود است، ارائه ترجمهای کهدر عین اتقان از جذابیت و شیرینیهای زبان پارسی نیز برخوردار باشد، ضروری است و نویسنده طی مقاله حاضرکوشیده به این سئوال پاسخ داده شود که چه ترجمهای برای حل این مشکل مفیدتر و کارگشاتر است؟!
کتاب السبعة فی القرائات تالیف ابن مجاهد
(السبعة فی القراءات- ابن مجاهد) (9.7 MB) دریافت
توضیحات:
این کتاب از دسته کتب مرجع در زمینه علم قرائات به شمار می رود. ابن مجاهد کسی بود که در زمان اوج اختلافات در حوزه فرش الحروف (اختلاف در متن آیات) این کتاب را نگاشت و توجه همه را به سوی خود جلب نمود.
البته ردودی هم بر این کتاب نوشته شد که ذیلا یکی از آنان را برایتان قرار داده ام.
المحتسب فی تبیین وجوه شواذ القراءات تالیف ابی الفتح ابن جنی
جلد 1 | pdf.7.6Mb |
جلد 2 | pdf.8.5Mb |