واژگان اضداد در قرآن
محمد حسن ربانی
به نام خداوند بخشنده مهربان
بخش مهمی از فرهنگ لغت عرب را لغات مشترک لفظی شکل می دهد. از این رو وجود مشترک لفظی در لغت عرب قابل انکار نیست، اما اینکه مشترک لفظی در قرآن نیز وجود دارد یا نه، موضوعی است که مجال بحث و بررسی بیشتری دارد.
آخوند خراسانی و گروهی بر این نکته اصرار دارند که مشترک لفظی در قرآن وجود ندارد.1 حال آن که بیشتر عالمان اصولی وجود مشترک لفظی در قرآن را روا و تحقق یافته می دانند؛ که آنچه از این دست وجود دارد همان لغات اضداد خواهد بود.
«ضدّ» در اصطلاح مورد نظر به معنای لغتی است که دو معنی دارد و هر یک مخالف دیگری است. بر همین اساس پاره ای از اندیشمندان به گردآوری و شرح و بسط واژگان اضداد دست زده اند و رساله هایی دراین باب نگاشته اند.
محمد بن قاسم انباری رساله ای با عنوان «الأضداد» دارد که با تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم در یک جلد به چاپ رسیده است.